جدول 4-6 . آزمون تی سوال اول تحقیق. 61
جدول 4-7 . آزمون تی سوال دوم تحقیق. 62
جدول 4-8 . آزمون تی سوال سوم تحقیق. 62
جدول 4-9. رتبه بندی آزمون فریدمن. 63
جدول 4-10. رتبه بندی آزمون فریدمن. 63
فهرست شکل ها
عنوان صفحه
شکل 2ـ 1 : مدل مفهومی تحقیق. 45
شکل 4 ـ 1. مشاهدات مربوط به جنسیت پاسخدهندگان. 56
شکل 4 ـ 2. مشاهدات مربوط به تحصیلات پاسخدهندگان. 57
شکل 4 ـ 3. مشاهدات مربوط به سمت پاسخدهندگان. 58
شکل 4 ـ 4. مشاهدات مربوط به سن پاسخ دهندگان. 59
شکل 4 ـ 5. مشاهدات مربوط به دارندگان تجارت الکترونیک.. 59
این مطلب را هم اگر خواستید بخوانید :
صنایع دستی و هنری یکی از ویژگیهای هر فرهنگ و کشوری است که میتواند ارزشهای آن جامعه را به دیگران منتقل سازد. تنوع و غنای صنایع دستی و هنری هر کشوری نشان دهنده تنوع و غنای فرهنگی آن است. ایران نیز به دلیل تاریخ طولانی و پر فراز و نشیب خود یکی از کشورهایی است که صنایع دستی آن از ویژگی های خاص و ممتازی برخودار است.صنایع دستی از معدود صنایعی است که چهار محور اشتغال، تولید، صادرات و هویت ملی را توامان با خود دارد و از این نظر بسیار منحصر به فرد و حائز اهمیت است.از گذشتههای دور بدین سو مردمان ایران زمین با عرضه صنایع دستی خود فرصتی ارزشمند برای مبادلات فرهنگی و هنری ایجاد میکردند، از سویی دیگر رشد و تعالی آن منجر به پیشرفتهای عمیق فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی خواهد شد، اما امروزه به دلیل وجود رقابت با کالاهای خارجی و به طور اخص چینی، نبود شناخت درست نسبت به سلیقه مخاطبین (به عبارتی دیگر نبود بازاریابی اصولی) این بازار نیاز به آسیب شناسی دقیق و ارائه راهکارهایی برای پیشرفت و توسعه دارد.
در این تحقیق محقق به دنبال بررسی مولفههای موثر بر توسعه بازار صنایع دستی میباشد.
در این فصل شرح مبسوطی از بیان مسئله تحقیق، اهمیت و ضرورت تحقیق، سوالات تحقیق مطرح خواهد شد، در آخر نیز شرحی از لغات و اصطلاحات تخصصی ارائه خواهد گردید.
اقتصاد ایران متکی به درآمدهای نفتی است واین جریان مشکلات زیادی را برای کشور به وجود آورده، چون اقتصادکشورهایی که متکی به یک درآمد میباشند با کمترین نوسان قیمتی دربازارهای بینالمللی تحریم اقتصادی از طرف کشورهای قدرتمند دنیا، سریع تحت تأثیر قرارمیگیرد لذا متنوع کردن زمینههای درآمدی کشور و تکیه بر صادرات غیر نفتی از راهکارهای برون رفت ازاین مسأله میباشد که یکی از راهکارها، برنامهریزی جهت استفاده مطلوب از این همه جاذبه، توسعه گردشگری درکشوراست. از اینرو صنایع دستی به عنوان محصول تولیدی فرهنگی،بخش مهمی ازدرآمدارزی مورد نظرکشور راتأمین کرده وهمواره دررأس کالاهای صادراتی غیرنفتی ایران قراردارد. صنایع دستی یکی ازشاخصههای تولیدی ایران محسوب میشود صنایع دستی ایران دارای بارفرهنگی بسیاربالایی است. (امینی و حاجی بیک لو،1382، ص274)
جهان سوم نه تنها گرفتارکمبود اشتغال وسرمایهگذاری وعمومیت بیکاری است، بلکه باکمبود تکنولوژی، پایین نبودن سطح آموزش ومهارت، افزایش بیرویه جمعیت ومهاجرت روستاییان به شهرها نیز دست به گریبان است وهیچ یک ازاین مسائل نوید دورنمایی مثبت وخوشبینانهای برای ورود به عصر فراصنعتی نمیدهند.(گل محمدی، 1389، ص 75)
امروز یکی ازدلایل عمدهی ترک روستا به ویژه از جانب جوانانی که پدرانشان سالهای سال در روستا کوشیدهاند. عدم وجود امکاناتی درجهت کسب اطلاع از رویدادها و تقاضاهای جهانی ونبود شرایط ارتباط باجهان پیرامون میباشد. شاید برخی از روستاهای ما امروز دربرقراری ارتباط با شهرهای داخلی هم مشکل داشته باشند و جوان ایرانی با وجود دیدن این خلاء رو به سوی شهرهای بزرگ، روستا را ترک میکند. بی شک امروزه اگر قابلیتهای روستا را مورد توجه قراردهیم، بسیاری از مشکلات روستا و در مقابل بسیاری ازمشکلات کلان مملکتی درعرصهتجارت جهانی قابل حل شده و ارائه محصولات پرکیفیت درصادرات وکسب سهم بیشتری از بازارهای جهانی دورازدسترس نخواهد بود .صنایع دستی ایران به عنوان یکی از بارزههای تولیدی و محصولات داخلی و پرطرفدار در عرصه بین الملل چه از نقطه نظر هنری و چه ازدید مسائل بازرگانی برای کشورما یک افتخار ویک هویت است. (امینی و جاجی بیک لو، 1382، ص 274) از طرفی دیگر افراد زیادی نیز در رشتهای از صنایع دستی مهارت دارند اما به علت عدم حمایت یا به صرفه نبودن اشتغال دراین حرفه به اموری دیگر روی آوردهاند. (معموری و آزادزاده، 1388) همچنین صنایع دستی یکی از سازوکارهایی بشمار میآید که برای تولیدآن از منابع کاملاً داخلی استفاده میشود. بر اساس تحقیقات انجام شده تولیدات دستی تأثیر مستقیمی بر درآمد ناخالص ملی دارد و هرگونه افزایش در میزان تولید و بهبودکیفیت صنایع دستی درافزایش درآمد ملی تأثیر میگذارد. (امینی و حاجی بیک لو، 1382، ص 4).
صنایع دستی و هنرهای سنتی در هر منطقه، در ابعاد مختلف اجتماعی، فرهنگی و غیره ایفا می کند. در واقع، هویت مردم بستگی به این هنر- صنعت دارد. امروزه استفاده از ابزار آلات فرهنگی به عنوان منبع خلاقیت نقش مهمی در توسعهی جوامع سنتی داشته و پیشبرد توسعه پایدار را در پی دارد. بیشک نمیتوان از نقش اقتصادی آن بهعنوان در آمد اصلی و جذب توریسم غافل ماند. متاسفانه در سالهای اخیر به دلیل ناکارآمدی و بی توجهی دستگاههای متولی، کشورهای دیگر آثاری را به تقلید از هنرهای اصیل ایرانی تولید و با قیمت پایین و ترکیبات نامرغوب وارد بازارهای بین المللی و ایران می کنند، بیآنکه حقوق تولیدکنندگان ایرانی را در نظر بگیرند. همین عامل باعث لطمات اقتصادی و فرهنگی به کشور شده است. (صادقی مقدم و کمیلی اصفهانی، 1391، ص 76)
به طور کلی، در تحقیقات پیشین نتایج نشان داد، واردات بی رویه صنایع دستی سایرکشورها، وجود واسطهها و ناتوانایی فروش مستقیم آثارصنایع دستی، تبلیغات ناکافی ومسائل فرهنگی اقتصادی مانند تغییر سلایق بازار مهمترین علل رکود بازار صنایع دستی به شمار میآیند .(کرباسی و یعقوبی، 1390، ص 21)
بنابراین مسئله تحقیق برآن است که عوامل تاثیر گذار بر توسعه بازار صنایع دستی را شناسایی کنیم.
صنایع دستی اصلی ترین سند هویت تاریخی ملتهاست چرا که بخشی از میراث فرهنگی ماست. این هنر-صنعت با ارزش افزوده بسیار بالا و هزینه بسیار پایین و وجود نیروی انسانی ماهر در داخل کشور که عمدتاً روستایی هستند با توجه بیشتر مسئولین، بویژه در شرایط کنونی که سیستمهای نوین اطلاع رسانی و ارتباطی درحال شکل گیری در ایران میباشند، علاوه بر ارتقاء سطح زندگی مردم روستاهای ما، می تواند ارزآوری بسیار بالایی برای ایران داشته باشد، در این راستا نباید از پیشرفتها و تجربیات رقبای سرسخت صنایع دستی درعرصه بین الملل نیز غافل شد (امینی و حاجی بیک لو،1382، ص273)، از طرفی دیگر محیط روستایی به خاطر تأمین بخشی ازمواد اولیه و نیروی کار، زمینهای لازم جهت رشد فعالیتهای صنایع دستی و سنتی را دارا میباشد.(مرادی و لنگرودی، 1384، ص4)
در شرایط فعلی که مسئله بیکاری و ایجاد اشتغال مولد همراه با افزایش تولید داخلی و توسعه صادرات غیرنفتی و فراهم نمودن زمینه مشارکت آن در فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی مهمترین دغدغه مسئولین و رئوس برنامههای توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور را تشکیل میدهد، توجه به صنایع دستی و اهمیت آن بدلیل ویژگیهای منحصر به فرد آن بیش از بیش مهم گردیده زیرا صنایع دستی علاوه بر جاذبههای هنری و فرهنگی و سهولت آموزش و فراگیری آن از کمترین هزینه سرانه آموزش و ایجاد فرصت شغلی در میان بحثهای مختلف فعالیتهای صنعتی برخوردار است. از طرفی صنایع دستی درایران جایگاهی ویژه دارد زیرا که جمعیت قابل توجهی درکشور به رشتههای مختلف این صنعت اشتغال دارند. با توجه به اینکه تولید صنایع دستی سهم قابل توجهی از تولیدات کشور را به خوداختصاص داده، این عرصه در صورت توجه میتواند سهم عمدهای در توسعه کشور داشته باشد. از سویی صنایع دستی میتواند در اقتصاد کشور منشا اثر باشد، این قابلیت و سرمایه گذاری مادی و معنوی در این حوزه، در نجات کشور از تک محصولی و اتکا به نفت موثر خواهد بود. همچنین صنایع دستی به روستاها پایداری داده و موجب افزایش درآمد محلی و کاهش مهاجرت به شهرها میشود (صرامی،1384،ص 1). ایران کشوری است با قومیتهای گوناگون و هر قوم فرهنگی مخصوص به خود دارد که در توالی سالها به گونهای خاص شکل گرفته است در هر محصول صنایع دستی ذوق هنری و خلاقیت فکری صنعتگر سازنده به نحوی تجلی یافته و همین علل وجه تمایز اصلی این گونه محصولات از مصنوعات مشابه ماشین و کارخانه است ایجاد اشتغال و کسب درآمد، جاذبه گردشگری، حفظ و بقای آداب و رسوم قومی، کسب درآمد ارزی و غیره میتواند از پیامدهای رونق صنایع دستی در کشور باشد بسیاری از کسانی که به این حرف مشغول بودند شغل خود را به دلیل نبود تقاضا در بازار کالا از دست دادند و متأسفانه افزایش روند مهاجرت از روستاها به شهر شاخههایی از صنایع دستی ناب و بیهمتای ایران را در معرض انقراض قرار داده است و نسل تازهای که باید چنین میراث با ارزشی را حفظ کند، بیشتر راهی شهرها شدهاند. اگرچه هنرمندان و صنعتگران زیادی درهنرهای گوناگون صنایع دستی تبحر دارند. چه بسا افراد زیادی نیز در رشتهای ازصنایع دستی مهارت دارند اما به علت عدم حمایتهای صرفه نبودن اشتغال در این حرفه به اموری دیگر روی آوردهاند. خلق صنایع دستی گروهی را به کار میگیرد، مواد اولیه آن محلی و داخلی است، هنرمندی و خلاقیت فرد در بروز آن متجلی میشود و در رقابت با ماشین و عوارض زندگی صنعتی، نوعی تنوع و آرامش ایجاد میکند.( صرامی،1384،ص 53) با توجه به قابلیتهای صنایع دستی از جمله بهرهوری بالا، امکان استفاده از مهارتهای بومی و ایجاد اشتغال، امروزه بسیاری از کشورهای توسعه یافته جهان به صنایع دستی به عنوان صنعتی درآمدزا و دارای ارزش افزوده مینگرند و با سرمایه گذاری در این حوزه سودهای کلانی برداشت میکنند. (معموری و آزادزاده، 1388) در واقع، صنایع دستی روستایی مکمل فعالیتهای زراعی و دامپروری دهقانان است. این بخش از فعالیت تولیدی، که کار زنان وکودکان است، جنبه تولید خانوادگی دارد و برتولید افزارمندی مبتنی نیست.( گل محمدی،1389، ص 86)
ایران به اتفاق چین و هند 3 قطب اصلی صنایع دستی جهان را تشکیل میدهند، اما به اعتقاد یونسکو ایران به لحاظ تنوع تولید و تعداد رشتههای تولیدی زنده بزرگترین کشور جهان در بعد صنایع دستی محسوب میشود هم اکنون بیش از 256 رشته فعال صنایع دستی در کشور فعال است. اما متاسفانه از لحاظ درآمدزایی و اقتصادی از پتانسیلهای موجود به خوبی بهرهبرداری نشده است. (یزدانی، 1389، ص 86) اگرچه در کشور ما صنایع دستی به لحاظ تنوع منحصر به فرد است اما در بعد شناسایی سلیقه توریسم خارجی کار چندانی صورت نگرفته است. اما چین و هند هر دو چه در تولید صنایع دستی و چه در اطلاع رسانی و تبلیغات هنر و محصولات خود روش های نوین را بکار گرفته و این هم کیفیت اجناس و هم سلیقههای بازار جهانی را مورد توجه قرار میدهد اما سیاستگذاریهای ایران برخلاف این دوکشور عمدتاً براساس حفظ سنت بوده است. ایران در سالهای اخیر شاید به دلیل واهمه از دست رفتن سنتها و ارزشها شتاب لازم برای همگام بودن با تکنولوژی روز را نداشته است. (امینی و حاجی بیک لو،1382، ص 7). همچنین ورود کالاهای صنایع دستی از سایرکشورها به ایران در سالهای اخیر افزایش دوچندانی یافته و موجب رکود در تقاضای بازار شده است. (کرباسی و یعقوبی،1390، ص 2) این کشورها و دیگر کشورهایی که در حوزه صنایع دستی فعالیت دارند با تشخیص نیاز بازار و سلیقه خریدار بازار ما را
تحت الشعاع قرار دادهاند و حتی با کپیبرداری از محصولات صنایع دستی ما و ایجاد تنوع در محصولاتشان این صنعت را با مخاطراتی روبرو کردهاند. (یزدانی، 1389، ص 54) از طرفی در ایران بخاطر نبود ارتباط فعال با خارج از کشور و عدم آگاهی از تقاضای بین المللی ازجانب تولید کننده داخلی، بسیاری ازکارشناسان داخلی صنایع دستی معتقدند که در بخش طراحی، ابتکار و خلاقیت زیادی وجود ندارد. درواقع اثری که چندین سال پیش تولید شده است. اکنون نیز به همان صورت تولید میشود در حالی که بسیاری از سلیقهها در عرصه بینالملل امروز تغییرکرده است و در جهانی که امروز با شعار لزوم محوریت مشتری تجارت می کند عدم اطلاع کافی از سلیقههای مشتریان در بازارهای از جانب تولیدکنندگان صنایع دستی موجب ربوده شدن گوی از جانب رقبای ایران شده است. (امینی و حاجی بیک لو،1389، ص 2). بنا به اطلاعات منتشره از سوی دست اندرکاران وکارشناسان صنایع دستی، فقدان تبلیغات و بازاریابی مناسب، صنایع دستی ایران را در مظلومیت قرار داده است، چنانکه از تبلیغات با عنوان حلقه مفقوده صنایع دستی کشور یاد میشود. حال آن که با تبلیغات مناسب محصولات و تولیدات این صنعت، میتوان جایگاه آنها را در بازارهای هدف تثبیت کرد و توان رقابت کشور با تولیدات سایرکشورها را ارتقا داد. تاکید مدیریت بازاریابی بیشتر تعیین محصولات بر مبنای نیاز و خواستههای بازار مورد نظر و نیز استفاده از قیمت گذاری، ارتباطات، توزیع موثر جهت آگاهی دادن، ایجاد محرک و ارائه خدمت به بازار است.( روستا، ونوس، ابراهیمی،1389، ص 16).
سوالات تحقیق:
5-4-1) پیشنهادات به سازمان ها بر اساس نتایج حاصله از تحقیق ……………………………………………………………………… 146
5-4-2) پیشنهادات به سازمان منتخب بر اساس نتایج حاصله از تحقیق ……………………………………………………………….. 147
5-4-3) پیشنهادات سایر شاخص های تاثیرگذار بر موفقیت پیاده سازی سیستم برنامه ریزی منابع سازمان …………………. 147
5-4-4) پیشنهادات برای تحقیقات آتی ………………………………………………………………………………………………………. 148
فهرست منابع فارسی ………………………………………………………………………………………………………………………………….. 149
فهرست منابع انگلیسی ……………………………………………………………………………………………………………………………….. 151
پیوست ها
پیوست 1 – پرسشنامه ها
پیوست 2 – نتایج آزمون های آماری
فهرست جداول
جدول2-1) شاخص های سنجش موفقیت پیاده سازی سیستم ERP به همراه منابع مرتبط با هر یک از آن ها ………………. 60
جدول 3-1) متغیرهای مستقل و وابسته پژوهش ………………………………………………………………………………………………… 91
این مطلب را هم اگر خواستید بخوانید :
جدول 3-2) ارتباط سوالات پرسشنامه نخست با شاخص های سنجش موفقیت استقرار سیستم مدیریت منابع سازمان …….. 95
جدول 3-3) شرح ساختار پرسشنامه های مورد استفاده در این پژوهش ……………………………………………………………….. 96
جدول 4-1) توزیع فراوانی مربوط به جنسیت پاسخ دهنده ………………………………………………………………………………… 100
جدول 4-2) توزیع فراوانی مربوط به سطح تحصیلات پاسخ دهنده ……………………………………………………………………. 101
جدول 4-3) توزیع فراوانی مربوط به سن پاسخ دهندگان …………………………………………………………………………………. 102
جدول 4-4) توزیع فراوانی مربوط به درآمد پاسخ دهندگان ……………………………………………………………………………… 102
جدول 4-5) توزیع فراوانی مربوط به سابقه کاری پاسخ دهندگان در زمینه سیستم های اطلاعاتی …………………………….. 103
جدول 4-6) آزمون پایایی – پرسشنامه اول …………………………………………………………………………………………………….. 104
جدول 4-7) آزمون پایایی اولیه – پرسشنامه دوم …………………………………………………………………………………………….. 105
جدول 4-8) نتایج آزمون کولموگروف- اسمیرنوف برای شاخص اول ………………………………………………………………. 105
جدول 4-9) آزمون دو جمله ای – شاخص اول …………………………………………………………………………………………….. 107
جدول 4-10) آزمون دو جمله ای – شاخص چهل و هفت ………………………………………………………………………………. 107
جدول 4-11) ارتباط سوالات پرسشنامه نخست با شاخص های اصلی پژوهش ……………………………………………………… 108
جدول 4-12) نتایج آزمون دو جمله ای برای شاخص های اصلی پژوهش …………………………………………………………… 108
جدول 4-13) میانگین اولویت (رتبه) شاخص های عامل اول (مدیریت نیازمندی ها) …………………………………………….. 109
جدول 4-14) معنی داری آزمون فریدمن برای شاخص های عامل اول (مدیریت نیازمندی ها) ………………………………… 110
جدول 4-15) میانگین اولویت (رتبه) شاخص های عامل دوم (مدیریت تغییر) ……………………………………………………… 110
جدول 4-16) معنی داری آزمون فریدمن برای شاخص های عامل دوم (مدیریت تغییر) …………………………………………. 110
جدول 4-17) میانگین اولویت (رتبه) شاخص های عامل سوم (مدیریت پروژه) ……………………………………………………. 111
جدول 4-18) معنی داری آزمون فریدمن برای شاخص های عامل سوم (مدیریت پروژه) ………………………………………… 111
جدول 4-19) میانگین اولویت (رتبه) شاخص های عامل چهارم (کارکنان سازمان) ………………………………………………. 111
جدول 4-20) معنی داری آزمون فریدمن برای شاخص های عامل چهارم (کارکنان سازمان) ………………………………….. 112
جدول 4-21) میانگین اولویت (رتبه) شاخص های عامل پنجم (سازمان) …………………………………………………………….. 112
جدول 4-22) معنی داری آزمون فریدمن برای شاخص های عامل پنجم (سازمان) ………………………………………………… 112
جدول 4-23) میانگین اولویت (رتبه) شاخص های عامل ششم (فروشنده) ……………………………………………………………. 112
جدول 4-24) معنی داری آزمون فریدمن برای شاخص های عامل ششم (فروشنده) ……………………………………………….. 113
جدول 4-25) میانگین اولویت (رتبه) شاخص های عامل هفتم (محیط) ……………………………………………………………….. 113
جدول4-26) معنی داری آزمون فریدمن برای شاخص های عامل هفتم (محیط) …………………………………………………… 113
جدول 4-27) میانگین اولویت (رتبه) شاخص های عامل هشتم (پوشش دهی نیازمندی های کارکردی سیستم) …………. 113
جدول 4-28) معنی داری آزمون فریدمن برای شاخص های عامل هشتم (پوشش دهی نیازمندی های کارکردی سیستم) .. 114
جدول 4-29) میانگین اولویت (رتبه) شاخص های عامل نهم ( نیازمندی های کارکردی سیستم) ……………………………. 114
جدول 4-30) معنی داری آزمون فریدمن برای شاخص های عامل نهم ( نیازمندی های غیر کارکردی سیستم) ………….. 115
جدول 4-31) میانگین اولویت وزنی (رتبه) شاخص های عامل اول (مدیریت نیازمندی ها) …………………………………….. 115
جدول 4-32) میانگین اولویت وزنی (رتبه) شاخص های عامل دوم (مدیریت تغییر) ………………………………………………. 116
جدول4-33) میانگین اولویت وزنی (رتبه) شاخص های عامل سوم (مدیریت پروژه) …………………………………………….. 116
جدول 4-34) میانگین اولویت وزنی (رتبه) شاخص های عامل چهارم (کارکنان سازمان) ……………………………………….. 117
جدول 4-35) میانگین اولویت وزنی (رتبه) شاخص های عامل پنجم (سازمان) …………………………………………………….. 117
جدول 4-36) میانگین اولویت وزنی (رتبه) شاخص های عامل ششم (فروشنده) ……………………………………………………. 117
جدول 4-37) میانگین اولویت وزنی (رتبه) شاخص های عامل هفتم (محیط) ……………………………………………………….. 118
جدول 4-38) میانگین اولویت وزنی (رتبه) شاخص های عامل هشتم (پوشش دهی نیازمندی های کارکردی سیستم) ….. 118
جدول4-39) میانگین اولویت وزنی (رتبه) شاخص های عامل نهم ( نیازمندی های غیر کارکردی سیستم) ………………… 118
جدول4-40) میانگین اولویت وزنی (رتبه) عامل های سنجش …………………………………………………………………………… 119
جدول 4-41) نتایج حاصل از آزمون های پیش نیاز تحلیل عاملی بخش اول ………………………………………………………. 120
جدول4-42) ضریب آلفای کرونباخ به ازای شاخص های عامل” مدیریت نیازمندی ها” ……………………………………….. 120
جدول 4-43) ضریب آلفای کرونباخ به ازای شاخص های عامل “مدیریت تغییر” ………………………………………………… 121
جدول 4-44) ضریب آلفای کرونباخ به ازای شاخص های عامل “مدیریت پروژه” ………………………………………………. 121
جدول 4-45) ضریب آلفای کرونباخ به ازای شاخص های عامل “کارکنان سازمان” …………………………………………….. 121
جدول 4-46) ضریب آلفای کرونباخ به ازای شاخص های عامل “سازمان” ………………………………………………………… 121
جدول 4-47) ضریب آلفای کرونباخ به ازای شاخص های عامل “فروشنده” ……………………………………………………….. 121
جدول 4-48) ضریب آلفای کرونباخ به ازای شاخص های عامل “محیط” ………………………………………………………….. 121
جدول 4-49) ضریب آلفای کرونباخ به ازای شاخص های عامل “پوشش دهی نیازمندی های کارکردی” ………………… 121
جدول4-50) ضریب آلفای کرونباخ به ازای شاخص های عامل “نیازمندی های غیر کارکردی” …………………………….. 122
جدول 4-51) ماتریس همبستگی عوامل 9 گانه ………………………………………………………………………………………………. 122
جدول 4-52) نتایج حاصل از آزمون های پیش نیاز تحلیل عاملی اکتشافی نهایی (بخش دوم) ………………………………… 123
جدول 4-53) نتایج نهایی حاصل از آزمون تحلیل عاملی اکتشافی …………………………………………………………………….. 123
جدول 4-54) تابع عضویت مثلثی ………………………………………………………………………………………………………………… 125
جدول 4-55) وزن عوامل نهایی بر اساس وزن عوامل اولیه ……………………………………………………………………………….. 128
جدول 4-56) وزن متغیر زبانی در صورت وجود 3 متغیر ………………………………………………………………………………….. 129
جدول 4-57) ساخت قواعد بر اساس عوامل ………………………………………………………………………………………………….. 130
جدول 4-58) شرح قواعد فازی تعریف شده برای سیستم استنتاج فازی پژوهش …………………………………………………… 131
جدول 4-59) فهرست سازمان های منتخب مورد بررسی و امتیازات عامل های سنجش آن ها …………………………………. 135
جدول 4-60) میانگین امتیازات بدست آمده عوامل 3 گانه بر اساس قضاوت خبرگان ……………………………………………. 138
جدول 4-61) امتیازات عامل های سنجش موفقیت پیاده سازی سیستم برنامه ریزی منابع سازمان در سازمان “بیمه کار آفرین” ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 141
جدول 4-62) امتیاز سازمان بیمه کارآفرین در عامل های سنجش زیر مجموعه عوامل اجتماعی ………………………………. 141
جدول 4-63) امتیاز سازمان بیمه کارآفرین در عامل های سنجش زیر مجموعه عوامل زمینه ای ……………………………….. 141
جدول 4-64) امتیاز سازمان بیمه کارآفرین در عامل های سنجش زیر مجموعه عوامل سیستمی ……………………………….. 141
فهرست نمودارها و اشکال
شکل 1-1 ) فرایند گام به گام تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………….. 6
شکل 2-1) تابع عضویت مثلثی ……………………………………………………………………………..……………………………………… 82
شکل 2-2) شمای کلی طراحی سیستم استنتاج فازی ………………………………………………………………………………………… 88
شکل3-1) فرایند گام به گام تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………. 98
نمودار 4-1) توزیع فراوانی جنسیت پاسخ دهندگان …………………………………………………………………………………………. 101
نمودار 4-2) توزیع فراوانی مربوط به سطح تحصیلات پاسخ دهندگان ………………………………………………………………… 101
نمودار 4-3) فراوانی مربوط به سن مشتریان پاسخ دهنده …………………………………………………………………………………… 102
نمودار 4-4) نمودار فراوانی مربوط به درآمد پاسخ دهندگان …………………………………………………………………………….. 103
نمودار4-5) نمودار فراوانی مربوط به سابقه کاری پاسخ دهندگان در زمینه سیستم های اطلاعاتی ……………………………… 104
شکل4-1) طبقه بندی عوامل موثر در موفقیت استقرار سیستم برنامه ریزی منابع سازمان ………………………………………… 124
شکل4-2) نمای کلی از ورودی ها، موتور استنباط و خروجی های سیستم استنتاج فازی ………………………………………… 125
شکل 4-3) توابع عضویت مجموعه های فازی سیستم استنتاج فازی پژوهش ………………………………………………………… 126
شکل 4-4) توابع عضویت مجموعه فازی – متغیر ورودی “عوامل اجتماعی” ………………………………………………………. 126
شکل 4-5) توابع عضویت مجموعه فازی – متغیر ورودی “عوامل زمینه ای” ……………………………………………………….. 127
شکل 4-6) توابع عضویت مجموعه فازی – متغیر ورودی “عوامل سیستمی” ……………………………………………………….. 127
شکل4-7) توابع عضویت مجموعه فازی میزان موفقیت پیاده سازی سیستم برنامه ریزی منابع سازمان ………………………… 127
شکل4-8) طیف وزنی متغیر های پژوهش …………………………………………………………………………………………………….. 129
شکل 4-9) نمای کلی سیستم استنتاج فازی ارزیابی موفقیت سیستم برنامه ریزی منابع سازمان ………………………………….. 133
شکل 4-10) تصویر مجموعه قواعد فازی تعریف شده در نرم افزار MATLAB ……………………………………………….. 133
شکل 4-11) نمایش مجموعه های فازی، توابع عضویت و نتایج سیستم استنتاج فازی ……………………………………………. 140
شکل 4-12) نمایش مجموعه های فازی، توابع عضویت و نتایج سیستم استنتاج فازی در سازمان منتخب ………………. 142
فصل اول:
کلیات تحقیق
مقدمه
در محیط پویا و غیر قابل پیش بینی کسب و کار، سازمان ها با چالش جدی گسترش بازارها و افزایش سطح انتظارات مشتریان مواجه هستند. بدین منظور سازمان ها ملزم به افزایش کارایی و اثربخشی، بهینه سازی زنجیره ارزش داخلی، کاهش هزینه های عملیاتی، کاهش زمان انجام فعالیت ها، کاهش میزان موجودی، ارائه تاریخ تحویل قابل اطمینان تر و خدمات بهتر به مشتری، بهبود کیفیت و هماهنگی تقاضا، عرضه و تولید و در نهایت افزایش توانمندی خود در مواجهه با بازار رقابتی می باشند. به منظور دستیابی به این اهداف، سازمان ها به دنبال نصب و به کارگیری سیستم های برنامه ریزی منابع سازمانی[1] هستند. این سیستم ها همه فعالیت ها و وظایف موجود در یک سازمان را تحت پوشش قرار داده و اطلاعات لازم و ضروری را به موقع در اختیار استفاده کنندگان آن قرار می دهد. این سیستم تمامی عملیات لازم کسب و کار و بخش های مختلف سازمان از قبیل طراحی محصول، خرید، کنترل موجودی، فروش، مالی، منابع انسانی، مدیریت سفارش، تولید و توزیع را یکپارچه کرده و به یک سیستم واحد تبدیل می کند. به همین علت بسیاری از سازمان ها به دنبال استفاده از سیستم برنامه ریزی منابع سازمان به منظور بهبود توانمندی خود در پردازش تراکنش ها، یکپارچه سازی جریان اطلاعات، افزایش دقت اطلاعات و حمایت از فرایندهای متنوع کسب و کار هستند. لیکن علی رغم پیاده سازی آن در بسیاری از سازمان ها، موانع متعددی در پیاده سازی موفقیت آمیز این نوع از سیستم ها وجود داشته و یکی از سخت ترین پروژه های سرمایه گذاری در سازمان ها به شمار می رود. به رغم آن که سالیانه میلیاردها دلار و میزان بالایی نفر ساعت به منظور پیاده سازی این سیستم ها صرف می شود، احتمال شکست آن در سازمان ها بسیار بالا بوده و برآوردها حاکی از آن است که حدود سه چهارم از پروژه های پیاده سازی سیستم های برنامه ریزی منابع سازمان با شکست مواجه می شوند. به همین علت پیاده سازی این گونه از سیستم ها همواره یکی از دغدغه های اساسی سازمان ها بوده است.
در طول دهه گذشته سیستم مدیریت منابع سازمان در بسیاری از سازمان ها در سراسر جهان اجرا و پیاده سازی شده است، لیکن موانع و مخاطرات مختلف و متعددی در روند اجرای موفقیت آمیز و سودآور آن وجود داشته است. این امر سبب شده تا پیاده سازی این گونه از سیستم ها به عنوان یکی از سخت ترین پروژه های سرمایه گذاری در سازمان ها به شمار رود. به بیان دیگر پیاده سازی سیستم برنامه ریزی منابع سازمان بسیار پیچیده، زمان بر و پر هزینه بوده، تاثیر گسترده ای در تمام سازمان داشته و احتمال بالایی مبنی بر شکاف و عدم انطباق مابین کارکردهای محیا شده توسط این سیستم با نیازمندی های سازمانی که این سیستم را پیاده سازی می کند، وجود دارد. بنابراین پروژه های پیاده سازی سیستم مدیریت منابع سازمان اغلب با شکست مواجه شده و علی رغم این که هزینه های هنگفتی صرف سرمایه گذاری در آن ها می شود، بسیاری از سازمان ها قادر به پیاده سازی کامل و موفق این سیستم نبوده اند. با عنایت به حجم بالای شکست پیاده سازی این سیستم در سازمان ها، یافتن راه حل مناسبی برای کاهش احتمال شکست ضروری می نماید (Dillard, 2006; Zhu, 2010).
در این راستا تحقیق حاضر به دنبال ارزیابی پیاده سازی سیستم مدیریت منابع سازمان در مراحل آغازین آن همانند مرحله امکان سنجی و حین پیاده سازی در سازمان ها می باشد تا میزان موفقیت آن ها را در این خصوص مورد بررسی و سنجش قرار دهد و مطابق اطلاعات سازمان مجری این سیستم، راه حل مطلوبی جهت افزایش احتمال موفقیت پیاده سازی این سیستم ارائه کند. موضوع تحقیق حاضر با هدف ارزیابی میزان موفقیت پیاده سازی سیستم مدیریت منابع سازمان، تلاش دارد تا از طریق شناسایی جامع و کامل شاخص های متعددی که به منظور ارزیابی پیاده سازی این سیستم ها در مقالات متعدد معتبر وجود دارند، سیستم استنتاج فازی را طراحی نماید تا به کمک آن احتمال موفقیت پیاده سازی سیستم مدیریت منابع سازمان را پیش از نصب آن در سازمان مجری مورد ارزیابی قرار داده و بتواند به مسئولین مرتبط و ذی صلاح در جهت تصمیم گیری بهینه در خصوص پیاده سازی آن؛ راهکار مناسب ارائه دهد. در نتیجه سازمان ها می توانند با شناسایی نقاط نیازمند بهبود، اقدامات لازم و مقتضی را برای تغییر و اصلاح شرایط و افزایش احتمال موفقیت پیاده سازی این سیستم، صورت دهند. در این پژوهش سعی بر آن است که ضمن شناسایی و فازی سازی شاخص های موثر بر موفقیت پیاده سازی این سیستم، نسبت به ارزیابی سازمان منتخب بر اساس شاخص های تعیین شده، اقدام گردد.
سازمان های بی شماری در سرتاسر جهان به دنبال پیاده سازی سیستم مدیریت منابع سازمان هستند. حدود 60 درصد از سازمان های چند ملیتی سعی در پیاده سازی سیستم های مدیریت منابع سازمان داشته اند (Dillard and Yuthas, 2006). در بیشتر مواقع پیاده سازی این سیستم نیازمند صرف مبالغ هنگفت می باشد؛ به طوری که تخمین ها حاکی از آن است که در سال 2011 تنها در کشور آمریکا بیش از چهل و هفت بیلیون دلار صرف اجرای این سیستم خواهد شد (Zhu et al., 2010). همچنین بودجه متوسطی که صرف پیاده سازی سیستم مدیریت منابع سازمان می شود، در سازمان های کوچک و متوسط معادل سه میلیون دلار بوده و در سازمان های بزرگ به بیش از یک صد میلیون دلار می رسد. به علاوه مدت زمان لازم جهت پیاده سازی این سیستم اغلب بسیار طولانی می باشد. لیکن علی رغم صرف هزینه و زمان بسیاری که سالیانه برای پیاده سازی این سیستم در سازمان های مختلف صورت می گیرد، احتمال شکست پیاده سازی این سیستم بسیار بالا بوده و حدود 60 الی 90 درصد پروژه های پیاده سازی سیستم مدیریت منابع سازمان با شکست مواجه می شود(Calisir and Calisira, 2004; Kwahk and Ahn, 2010; Verville et al., 2007; Wang et al., 2008).
این امر سبب می گردد تا بسیاری از سازمان ها در حین پیاده سازی این سیستم ، مبالغ هنگفتی (در حدود 40 الی 50 میلیون دلار) صرف متوقف نمودن آن کرده تا ریسک مخاطرات بسیار حاصل از پیاده سازی این سیستم را که در مراحل آغازین اجرا نمود پیدا می کند، به حداقل برسانند (Nicolaou and Bhattacharya, 2006). به طور مثال، شرکت دل پروژه پیاده سازی سیستم مدیریت منابع سازمانی خود را پس از دو سال از شروع اجرای آن و با صرف هزینه ای بالغ بر دویست میلیون دلار، متوقف کرد (Wu et al., 2008). بنابراین منافع بالقوه حاصل از اجرای موفقیت آمیز پیاده سازی سیستم های مدیریت منابع سازمان از یک سو و حجم بالای شکست های گزارش شده در این خصوص که اغلب سازمان را با هزینه های بسیار هنگفت مواجه می نماید، نمایانگر خسارات جبران ناپذیر عدم موفقیت سازمان ها در پیاده سازی این سیستم است.
نتایج حاصل از این تحقیق می تواند به سازمان های ایرانی کمک کند تا با توجه به شرایط داخلی و محیطی خود و با در نظر گرفتن متغیرهای سنجش میزان موفقیت پیاده سازی سیستم مدیریت منابع سازمان، احتمال موفقیت خود را در پیاده سازی سیستم های مدیریت منابع سازمان بسنجند و از این طریق احتمال شکست خود را در اجرای این پروژه کاهش دهند.
1-5-1) سیستم مدیریت منابع سازمان هم اکنون به عنوان جدیدترین و موثرترین ابزار برنامه ریزی کل منابع سازمان مطرح بوده و شامل یک نظام بهم پیوسته اطلاعاتی، مهندسی و مدیریتی است که همه نیازهای یک سازمان را با نگرشی فرایندی و در جهت نیل به اهداف سازمان و یکپارچه ساختن تمام عملیات، برآورده می کند. پیاده سازی این سیستم با مساله و چالش هایی همراه است که در صورت نادیده گرفتن آن ها، سازمان هایی که اقدام به پیاده سازی این سیستم می کنند، با شکست مواجه خواهد شد. بنابراین با توجه به هزینه بالای مورد نیاز برای پیاده سازی سیستم های مدیریت منابع سازمان از یک سو و مزایای بالقوه حاصل از پیاده سازی موفقیت آمیز آن در سازمان از سوی دیگر، درک شاخص های مرتبط با اجرای موفق این سیستم بسیار مهم به شمار می رود. به همین منظور در ادبیات تحقیقات و مطالعات مرتبط با پیاده سازی سیستم های مدیریت منابع سازمان، به شناسایی عوامل موثر در موفقیت پیاده سازی این سیستم ها پرداخته شده است. لیکن بیشتر مطالعات به بررسی و اندازه گیری موفقیت پیاده سازی بر اساس چند شاخص محدود می پردازند. بر این اساس این پایان نامه به دنبال تبیین و شناسایی شاخص های موثر در ارزیابی میزان موفقیت پیاده سازی سیستم مدیریت منابع سازمان بوده و بر اساس مقالات ارائه شده در حوزه مورد نظر، فهرست جامع و کاملی از این شاخص ها را ارائه می دهد.
1-5-2) بسیاری از تصمیمات در شرایطی اخذ می شوند که اطلاعات جامع و کاملی از متغیرهای موثر در تصمیم گیری، شرایط داخلی سازمان، شرایط محیطی و نتایج حاصل از اقدامات صورت گرفته وجود ندارد. بر این اساس استفاده صرف از روش تحقیق کمی و اعداد و وارقام قطعی نمی تواند به تنهایی برای حل مسائل دنیای واقعی به کار رود چرا که در این صورت، تحقیق انجام شده دارای اعتبار درونی پایینی می باشد و در نتیجه از دقت لازم برخوردار نبوده و استفاده از نتایج حاصل از آن می تواند منجر به اخذ تصمیمات نادرست گردد. بنابراین پاسخ به سوالات دنیای واقع بر اساس تلفیقی از روش تحقیق کمی و کیفی می تواند منجر به ایجاد داده های منطقی تر و معتبرتر در خصوص موضوع مورد نظر شود. بر این اساس، سیستم استنتاج فازی با بهره گرفتن از استدلال و قواعد فازی می تواند جهت تحلیل داده ها و مدل سازی جنبه های کیفی دانش انسان و فرایند پردازش داده ها بر اساس پارامترها و شاخص ها به کار رود. استفاده از منطق فازی جهت تحلیل داده ها و طراحی سیستم پیش بینی کننده، قابلیت پردازش اطلاعات مبهم را فراهم می کند. بنابراین می توان میزان موفقیت پیاده سازی سیستم های مدیریت منابع سازمان را که در گذشته تنها با بهره گرفتن از شاخص های مالی از قبیل بازگشت سرمایه، گردش نقدینگی، خالص ارزش فعلی، دوره بازگشت سرمایه و … ارزیابی می گردید، به طور دقیق تر و واقعی تر مورد بررسی قرار داد. پژوهش حاضر با بهره گرفتن از منطق فازی (که امکان انجام تحقیق در حوزه موضوع مورد نظر را تحت پارادایم تفسیری و پسا ساخت گرایی فراهم می گرداند)، می تواند نتایجی را که انطباق بیشتری با واقعیت دارند، ایجاد کند. این تحقیق با بهره گرفتن از شاخص های شناسایی شده و بررسی چند سازمان منتخب که اقدام به پیاده سازی این سیستم نموده اند، سیستم استنتاج فازی را جهت ارزیابی میزان موفقیت سازمان ها، ارائه می دهد. با ارائه سیستمی جهت سنجش و تعیین میزان موفقیت سازمان ها و ارائه راهکارهای مرتبط با افزایش احتمال موفقیت سازمان در پیاده سازی این سیستم، وضعیت جاری سازمان به لحاظ کارایی و کیفیت فرایندها ارتقاء یافته و علاوه بر افزایش میزان بازگشت سرمایه به سازمان (ROI) و سودآوری بیشتر، به ایجاد مزیت رقابتی پایدار منجر می شود.
در نتیجه می توان اطمینان یافت که تحقیق حاضر از اعتبار درونی بالایی برخوردار است و سازمان ها می توانند از نتایج این تحقیق و راهکار پیشنهادی آن جهت کاهش احتمال عدم موفقیت خود در اجرای این پروژه، استفاده کنند. لذا با توجه به اهمیت بالای موضوع برای سازمان ها و ناکافی بودن پژوهش های گذشته در این خصوص، موضوع مورد بررسی می تواند راهگشای سازمان ها جهت تعیین میزان موفقیت ایشان در پیاده سازی این سیستم باشد.
بر این اساس، معیارهای انتخاب موضوع پژوهش حاضر شامل کسب شناخت علل موثر در موفقیت پیاده سازی سیستم مدیریت منابع سازمان در سازمان ها، اهمیت موضوع، وجود منابع اطلاعاتی کافی در خصوص موضوع مورد بررسی در پایگاه های اطلاعاتی علمی اعم از مقالات معتبر بین المللی و کتاب های به چاپ رسیده و غیر تکراری و تازه بودن موضوع بوده است. این پژوهش با توجه به تخمین میزان موفقیت این پروژه در سازمان های منتخب که اقدام به پیاده سازی سیستم مدیریت منابع سازمان کرده اند، بدیع بوده و می تواند رویکرد نوینی را به منظور تخمین احتمال موفقیت سازمان ها در به کارگیری این سیستم، ارائه دهد.
هدف اصلی تحقیق حاضر ارائه مجموعه ای از شاخص های مرتبط با ارزیابی پیاده سازی موفق سیستم برنامه ریزی منابع سازمان می باشد. این معیارها، با بهره گرفتن از روش های ارائه شده در علم منطق فازی، منجر به طراحی مجموعه قواعد استنتاج فازی جهت تخمین میزان موفقیت استقرار این سیستم و تصمیم گیری در مورد نقاط قابل بهبود جهت افزایش احتمال موفقیت می گردد.
بطور کلی می توان اهداف این پژوهش را به شرح زیر بیان نمود:
1-6-1) هدف اصلی : تدوین و ارائه سیستم استنتاج فازی جهت سنجش موفقیت سازمان در پیاده سازی سیستم برنامه ریزی منابع سازمان
1-6-2) اهداف فرعی :
جدول 4‑5: دسته های مفهومی تشکیل دهندهی تم فعالیتهای کلیدی.. 76
جدول 4‑6: دسته های مفهومی تشکیل دهندهی تم منابع کلیدی.. 81
جدول 4‑7: دسته های مفهومی تشکیل دهندهی تم شرکای کلیدی.. 85
جدول 4‑8: دسته های مفهومی تشکیل دهندهی تم ساختار هزینهای.. 87
جدول 4‑9: دسته های مفهومی تشکیل دهندهی تم جریان درآمدی.. 89
جدول 5‑1: یافتههای پژوهشی مربوط به سوالات اصلی و فرعی تحقیق.. 95
کلیات پژوهش
دنیای متغیر امروز ایجاب میکند که سازمانها برای بقا و رشد خود دست به تلاش مداوم و روزافزون زده و از ابزارهای نوینی که سرعت توسعه و
پیشرفتشان را فزونی میبخشند استفاده نمایند. از جمله این ابزارها میتوان به طراحی مدل کسب و کار برای یک سازمان اشاره نمود که این ابزار نه تنها مسیر پیشرفت را برای سازمانها نمایان میسازد بلکه سرعت آنها را در رسیدن به اهدافشان، با مشخص بودن مراحلِ در پیش رو، افزایش میبخشند. یک مدل کسب و کار مجموعه ایست که نشان میدهد یک شرکت چه فعالیتهایی را به چه صورت و در چه زمانی انجام دهد تا با بهره گرفتن از منابع خود بتواند ارزش مازاد مشتری خلق کرده و موقعیت مناسبی برای خود کسب کند(آفواه و توسی[1]،2003). مدل کسب و کار یک شرکت در واقع نمایندهی مختصر و ساده شدهی منطق آن کسب و کار است که توصیف می کند یک شرکت چه چیزهایی را به مشتریانش پیشنهاد میدهد، چگونه به مشتریان دست پیدا میکند و چطور با آنها رابطه برقرار میکند؟ از طریق چه منابع، فعالیتها و شراکتهایی به این اهداف میرسد و نهایتاً چگونه درآمد کسب میکند؟(اوستروالدر[2]، 2006).
چگونه طراحی کردن مدل کسب و کار به موضوع مهمی تبدیل گردیده است. اگر افراد دانشگاهی بتوانند روش شناسی اصول طراحی مدلهای کسب و کار را پیشنهاد کنند، کارآفرینان و مدیران قادر خواهند بود بدون هدر دادن مقدار زیادی پول برای تلاشهایی که منجر به شکست میشود، کسب و کار خود را راه اندازی نمایند(سای[3] و همکاران،2011). بررسی نقاط قوت و ضعف مدل کسب و کار، کشف گزینههایی برای نوآوری مدل کسب و کار و پی بردن به راههای تقویت نوآوری مدل کسب و کار از منابع کلیدی مزیت رقابتی در اقتصاد امروز میباشد. یک سازمان موفق باید مدام به بررسی و نوآور نمودن مدل کسب و کار خود از طرق مختلف بپردازد، ازجمله ی این موارد پاسخ به پرسشهای زیر میباشد:
نگاهی به وضعیت جوامع انسانی در کل جهان نشان میدهد که زندگی نسبت به قرنهای گذشته پیشرفت چشمگیری داشته است. در مقابل این پیشرفتها، یک تغییر مهم در زندگی بشر، کاهش بهکارگیری بدن به دلیل افزایش امکانات و تسهیلات زندگی میباشد. دلیل این مدعا، افزایش شیوع انواع بیماریهای قلبی _ عروقی، اسکلتی، عضلانی و سایر بیماریهای بدون درمان به خصوص در جوامع صنعتی و پیشرفته میباشد. تحقیقات مختلف نشان دادهاند که هر ساله مالیات دهندگان، سنگینی را بابت برخورداری از زندگی بیتحرک پرداخت میکنند، هزینههای درمانی افزایش حق بیمه سلامتی، حق بیمه عمر، بیمه مربوط به بیماری و از کارافتادگی از این جملهاند. مشکلات مادی و افزایش هزینههای زندگی، انسانها را به تلاش واداشته است و در این میان زنان را نیز بکار گرفته و تا آنجا پیش رفته که گروهی از زنان، برخلاف ماهیت بدنی خود به کارهای سنگین مردانه میپردازند (ملدی, 1389). زنان باید در جهت افزایش بهرهوری شغلی و نیز بازده کاری به فعالیت جسمانی منظم پرداخته و تلاش کنند تا بهترین شرایط جسمی و روانی در محل کار و خارج از آن بدست آورند. صاحبنظران بر این عقیدهاند که تمرینات حرکتی و ورزشی برای اکثریت مردم اعم زن و مرد دارای ارزش بسیار است. فعالیت بدنی منظم و متعادل میتواند اثرات مطلوبی بر بدن و روان افراد ایجاد کند(ترابینژاد،1386).
بدین منظور تحقیق در پیش رو با توجه به اهمیت مدلهای کسب و کار در پیشرفت سازمانهای امروزی و ارزش سلامتی روحی و جسمانی افراد در پیش برد اهداف سازمانها، به استخراج مدل کسب و کار باشگاههای ورزشی به عنوان یک بنگاه اقتصادی در صنعت حیاتی و رو به رشد ورزش، میپردازد.
در این فصل به کلیات پژوهش اعم از بیان مسئله، اهمیت و ضرورت تحقیق، اهداف پژوهش، فرضیههای پژوهش، تعریف متغیرها و اصطلاحات مورد استفاده در پژوهش میپردازیم.
با توجه به ارزش روزافزون ورزش به عنوان ابزاری برای سلامت جسم، شاداب کنندهی روح و پر کردن اوقات فراغت، اهمیت تمرکز علمی و پژوهشی بر روی ورزش که امروزه به یک صنعت بزرگ تبدیل گردیده است، هر چه بیشتر بارز میگردد(آزموده،1389). به منظور افزایش تمایل این گروه هدف به ورزش و ماندن در این راه و قرار دادن ورزش در برنامهی زندگی روزمره خود، مهمترین امر ارتقا سطح خدمت رسانی باشگاههای ورزشی و نوآورانه ساختن هر چه بیشتر این بنگاههای اقتصادی از راههای مختلف میباشد که میتوان به کارآفرینی در این عرصه به عنوان مهمترین راه اشاره نمود که طراحی یک مدل کسب و کار نو آ ورا نه و هم راستا ساختن آن با تغییرات روزافزون بازارهای اقتصادی امروز، میتواند به کارآفرینانه نمودن هرچه بیشتر این بنگاهها یاری رساند. در این راستا این تحقیق سعی در طراحی یک مدل کسب و کار جامع برای بنگاههای ورزشی استان تهران با الگو قرار دادن مدلهای ارائه شده تا به امروز دارد، باشد که کلید موفقیت بنگاههای ورزشی در این راه پیدا شود؛ بنابراین در این تحقیق ما به دنبال پاسخ به این سوال هستیم که مدل کسب و کار برای باشگاههای ورزشی دربرگیرندهی چه حوزههایی میباشد؟
از آنجایی که معضلاتی همچون چاقی و افسردگی به مقدار زیادی در میان بانوان رو به افزایش میباشد این امر ورزش را به عنوان راه درمانی برای نجات از این معضلات پیش روی بانوان جامعه قرار میدهد(ملدی،1389). این راهِ درمان نه تنها سلامت روحی و جسمی بانوان را ارتقا میدهد بلکه راه حلی مناسب برای ارتقا سطح زندگی ایشان در کنار خانواده و تشویق فرزندان به ورزش از دوران کودکی میباشد.
با مروری بر پروژههای انجام گرفته در کشورمان به ناکافی بودن تحقیقات در این زمینه پی برده میشود و با توجه به لزوم گسترش امر ورزش و ارتقا سطح ارزش آفرینیِ باشگاههای ورزشی، تحقیق در این زمینه امری مهم در کشورمان قلمداد میشود.
توجه به ورزش و فعالیت بدنی به عنوان راهکار اصلی پیشگیری و نیز درمان بسیاری از بیماریها محسوب شده و عامل ایجاد سلامت عمومی و کاهش سطح ناتوانی در جمعیت بیمار میگردد. از این رو باشگاههای ورزشی میتوانند کسب و کارهای سوددهی برای کارآفرینان بوده و یک کارآفرینی اجتماعی با هدف کمک به ارتقا سلامت جامعه و کاهش بیماریها محسوب شوند و در این راستا تهیهی یک مدل کسب و کار مناسب به پیشرفت هرچه بیشتر این باشگاهها کمک خواهد کرد و نوآوری مستمر در این مدل به حفظ مزیت رقابتی باشگاه خواهد انجامید(اسماعیلی،1380).
هدف اصلی
استخراج مدل کسب و کار برای باشگاههای ورزشی بانوان در استان تهران
اهداف فرعی
استخراج حوزهی محصول مدل کسب و کار باشگاههای ورزشی
استخراج حوزهی مالی مدل کسب و کار باشگاههای ورزشی
استخراج حوزهی زیر ساختار مدل کسب و کار باشگاههای ورزشی
استخراج حوزهی مشتری مدل کسب و کار باشگاههای ورزشی
سوال اصلی
چگونه می توان مدل کسب و کار برای باشگاههای ورزشی بانوان را استخراج کرد؟
سوالات فرعی
حوزهی محصول مدل کسب و کار باشگاههای ورزشی شامل چه مواردی میباشد؟
حوزهی مالی مدل کسب و کار باشگاههای ورزشی شامل چه مواردی میباشد؟
1-3 ضرورت انجام تحقیق
در سال های اخیر بهره برداری از خانه های تاریخی و استفاده از آنها به عنوان هتل در چند استان ایران مثل اصفهان، کاشان و علی الخصوص استان یزد مورد توجه قرار گرفته است به گونه ای که تعداد این هتل ها در استان یزد از یک هتل ( هتل ملک التجار) در سال 79 به 22 هتل در سال 91 افزایش یافته است. و این در حالی است که در حدود 10 خانه تاریخی در استان یزد نیز در حال مرمت برای تبدیل شدن به هتل سنتی هستند. پس تدوین راهبردهایی برای بررسی و ارائه راهکار در اینگونه هتل ها ضروری به نظر می رسد. باید این راهبردها دقیقا برنامه ریزی شوند و در احداث هتل ها و سایر تسهیلات گردشگری وجاذبه ها باید به دقت عمل شود(تاجیک 1390).
تعداد صفحه :125
قیمت :37500 تومان
جدول 8.2 : مقایسه روش های ارائه بانکداری موبایلی 77
جدول 9.2 : مشخصات نسل های ارتباطی در موبایل 83
جدول 10.2 : مشخصات خوشه های شناسایی شده در پژوهش 99
جدول 11.2 : مشخصات خوشه های شناسایی شده در پژوهش 100
جدول 12.2 : پژوهش های انجام شده در زمینه بخش بندی بانکداری اینترنتی 101
جدول13.2 : خلاصه پژوهش های مرتبط با بخشبندی مشتریان 103
جدول 14.2: خلاصه انتظارات موثر بر پذیرش و بکارگیری بانکداری موبایلی در جهان 110
جدول 15.2: خلاصه انتظارات موثر بر پذیرش و بکارگیری بانکداری موبایلی در ایران 113
جدول 1.3: سؤالات مندرج در پرسشنامه و انتظارات مربوطه به تفکیک انتظارات اصلی 121
جدول2.3: آلفای کرونباخ در حالت کلی و همچنین به تفکیک هر مؤلفه 123
جدول 3.3: آماده سازی داده های کیفی 124
جدول 1.4 : ویژگیهای جمعیت شناختی مصاحبه شوندگان 131
جدول 2.4: کدگذاری مصاحبهها 132
جدول 3.4: کدگذاری مصاحبهها در انتظار ارائه خدمات اصلی بانکداری موبایلی 134
جدول 4.4: کدگذاری مصاحبهها در انتظار خدمات افزوده بانکداری موبایلی.. 135
جدول 5.4: کدگذاری مصاحبهها در انتظار شرایط تسهیل کننده برای استفاده از بانکداری موبایلی… 136
جدول 6.4: کدگذاری مصاحبهها در انتظار ادراک مفید بودن استفاده از بانکداری موبایلی.. 137
جدول 7.4: شاخص توصیفی انتظارات پژوهش…. 142
جدول8.4: انتظارات شناسایی شده کاربران بانکداری موبایلی 144
جدول9.4: گزینهها و امتیاز قابل انتخاب هر یک از سوالات پرسشنامه 144
جدول10.4: نتایج آزمون تی تک نمونه ای جهت بررسی اهمیت انتظارات اصلی در کاربران بانکداری موبایلی.. 145
جدول11.4: نتایج آزمون تی تک نمونه ای جهت بررسی اهمیت کلیه انتظارات تفصیلی کاربران بانکداری موبایلی 146
جدول12.4: نتایج آزمون فریدمن جهت بررسی اولویت انتظارات اصلی پژوهش 149
جدول13.4: نتایج آزمون فریدمن جهت بررسی اولویت کلیه انتظارات تفصیلی در بین کاربران بانکداری موبایلی 150
جدول14.4: نیمرخ جمعیت شناختی خوشه ها 152
جدول15.4: میانگین و انحراف معیار انتظارات اصلی در خوشه ها 155
جدول 16.4: نتایج آزمون کای اسکور جهت بررسی ارتباط متغیرهای جمعیت شناختی با خوشه ها 156
جدول17.4: تحلیل واریانس یک طرفه انتظارات بر مبنای خوشه ها 157
جدول18.4: نتایج آزمون کروسکال- والیس جهت مقایسه اولویت اهمیت انتظارات خدمات اصلی بانکداری موبایلی.. 159
جدول19.4: نتایج آزمون کروسکال-والیس جهت مقایسه اولویت اهمیت انتظارات خدمات افزوده بانکداری موبایلی 160
جدول20.4: نتایج آزمون کروسکال-والیس جهت مقایسه اولویت اهمیت انتظارات شرایط تسهیل کننده استفاده از بانکداری موبایلی. 161
این مطلب را هم اگر خواستید بخوانید :
جدول21.4: نتایج آزمون کروسکال-والیس جهت مقایسه اولویت اهمیت انتظارات ادراک مفید بودن استفاده از بانکداری موبایلی. 162
جدول22.4: نتایج آزمون کروسکال-والیس جهت مقایسه اولویت اهمیت انتظارات تفصیلی از منظر کاربران بانکداری موبایلی.. 163
جدول 1.5: اهمیت انتظارات شناسایی شده در بین کاربران بانکداری موبایلی…………………………………………………………….171
جدول 2.5: اولویت انتظارات در بین کاربران بانکداری موبایلی 172
جدول 3.5: نیمرخ تحلیل خوشه ای کاربران بانکداری موبایلی 173
جدول 4.5: مقایسه اولویت انتظارات بین خوشه های سه گانه 176
فهرست نمودارها
نمودار 1.1 : تعداد کاربران اینترنت ومشترکین موبایل 6
نمودار 2.1 : تعداد مشترکین تلفن همراه در نقاط مختلف دنیا 6
نمودار 1.2 : گام های بخش بندی بازار از دیدگاه لامب و همکاران، 2011 29
نمودار 2.2: داده کاوی و کشف دانش، غضنفری و همکاران،1387 30
نمودار 3.2 : چرخه بانکداری موبایلی ، جنیدی، 1387 73
نمودار 4.2 : الگو نیات رفتاری ( Ajzen & Fishbein, 1980). 87
نمودار5.2: الگو پذیرش فناوری دیویس 88
نمودار 6.2: الگو تعدیل شده پذیرش فناوری (Klopping & Mc Kinney,2004). 89
نمودار7.2: الگو پیکاراینن (انتظارات مؤثر بر پذیرش بانکداری الکترونیکی) (Pikkarainen, et al.,2004). 90
نمودار8.2 : نظریه شناخت اجتماعی (Compeau, et al.,1999) 91
نمودار9.2: الگو انگیزشی (Igbaria, et al.,1996) 92
نمودار 10.2: الگو رفتار برنامه ریزی شده (Shih & Fang , 2004). 93
نمودار11.2 : الگو تجزیه شده رفتار برنامه ریزی شده (Shih & Fang, 2004). 93
نمودار 1.3: انواع پژوهش های آمیخته با در نظر گرفتن دو عامل توالی زمانی و تأکید بر هر یک از قسمتهای کمی یا کیفی (Johnson & Onwuegbuzie, 2004). 118
نمودار 1.4: پراکنش سنی کاربران بانکداری موبایلی در پژوهش 139
نمودار 2.4: پراکنش جنسیت کاربران بانکداری موبایلی در پژوهش 139
نمودار 3.4: پراکنش وضعیت تاهل کاربران بانکداری موبایلی در پژوهش 140
نمودار 4.4: پراکنش تحصیلات کاربران بانکداری موبایلی در پژوهش 141
نمودار 5.4: پراکنش شغلی کاربران بانکداری موبایلی در پژوهش 141
شکل6.4: نمودار توزیع انتظارات اصلی پژوهش در بین کاربران بانکداری موبایلی 143
نمودار 7.4: موقعیت خوشه ها در بین انتظارات اصلی کاربران بانکداری موبایلی 158
فصل اول کلیات تحقیق
|
مقدمه
نظام بانکی یکی از مهمترین اجزای اقتصاد کشور به حساب آمده و جریان حیاتی پول را در آن به گردش در می آورد. از طرفی امروزه توسعه روز افزون و شگفت آور فناوری اطلاعات در تمامی ابعاد زندگی به خصوص در زمینه های تجارت و بانکداری تاثیر گذار بوده و نظام بانکی در دنیا به منظور ارائه خدمات با کیفیت مطلوب و هماهنگ با نیاز حال حاضر جامعه با بهره گرفتن از فناوری اطلاعات اقداماتی جهت مدرن سازی بانکها بعمل آورده است. یکی از مهمترین ابزارهای تجارت و بانکداری الکترونیک، بانکداری از طریق موبایل است. که امروزه توانسته نقش به سزایی در تسهیل فرایند پرداخت الکترونیکی برای مشتریان از یک طرف، و تجهیز منابع گسترده برای بانکها از طرف دیگر داشته باشد. از این رو با توجه به اهمیت بسیار بالای بانکداری موبایلی هدف از این پژوهش شناسایی انتظارات کاربران بانکداری موبایلی و بخشبندی کاربران بر اساس انتظارات شناخته شده است. مشتریان برحسب تمایلات بطور گسترده متفاوت هستند، مشتریان ممکن است از محصولات و خدمات و یا آنچه که در بازار ارائه میشود منافع مختلفی را طلب کنند. بخش بندی مشتریان ناهمگون به زیر گروه های همگون براساس ویژگی های مشابه، بازاریابان را برای شناسایی تفاوتها و تشابه هات میان هر گروه مشتری توانا می سازد. پژوهشگران بازاریابی متعددی بیان می کنند که بخش بندی براساس منافع مورد انتظار یک ابزار قدرتمند برای بخش بندی براساس منافع مورد انتظار یک گروه بندی مشتریان ناهمگون است.
1.1- بیان موضوع و مساله پژوهش
روند رو به رشد توسعه فناوری در دنیای امروز موجب به وجود آمدن فضایی رقابتی برای ارائه خدمات از سوی ارگانها و سازما نهای متنوع شده است که حوزه بانکداری کشور را هم تحت تأثیر قرار داده و تمام بانکها در پی ورود به این عرصه پر فراز و نشیب فناوری های نوین هستند. بعد ازگذشت مدتی نه چندان طولانی از شکل گیری نسبی پرداختهای الکترونیکی حالا نوبت به پرداخت توسط سیستمهای موبایل رسیده تا بتوانند به عنوان دستاوردی برای کشور، در قبال توسعه روزافزون فناوری ها و خدمات مرتبط با فناوری کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته دیگر عرض اندام کنند.
امروزه به کمک فناوری های جدید، مرز های قدیمی دنیا کم رنگ شده و فرصت های جدیدی ایجاد شده اند. یکی از عرصه هایی که به دلیل ارائه نوآوری های جدید در آن انقلابی به پا شده حوزه تجارت است. در حال حاضر تجارت الکترونیک به شدت مورد توجه بانک ها، بازرگانان، موسسات و اشخاص قرار گرفته است و با رشد سریع فناوری اطلاعات و ارتباطات، بانکداری الکترونیک نقش محوری و مهمی در حوزه پرداخت الکترونیک پیدا کرده است. خدمات الکترونیکی به عنوان یک خدمت اطلاعات تعاملی معنی شده است، مکانیسمی برای شرک ها ارائه می کنند تا ارائه خدمات شان را متمایز کنند و مزیت رقابتی ایجاد کنند و شامل انواع خدمات مانند ( انواع پرداخت های اینترنتی، دستگاه های خودپرداز، اینترنت بانک و بانکداری موبایلی و… ) می شود که هر یک به اندازه خود سهم زیادی را در رونق بخشیدن به کسب و کار ها و مخصوصا بانک ها بر عهده دارند. با توجه به اینکه بانکداری اینترنتی یکی از مهم ترین زیر مجموعه های بانکداری الکترونیکی است در این سال ها طرفداران زیادی پیدا کرده است و در صنایع خدمات به طور عمومی و در صنعت بانکداری به طور خاص، اینترنت به عنوان ابزار بهبود ارائه خدمات بررسی شده و مورد استفاده قرار گرفته است. اینترنت بانک در واقع شعبه مجازی و بیست و چهار ساعته یک بانک محسوب می شود که به مشتری امکان می دهد فارغ از قید زمان و مکان اقدام به تراکنش مالی کند. در چند سال اخیر و با توسعه اینترنت و فناوری های مبتنی بر وب تلاش های زیادی از سوی بانکها برای راه اندازی و توسعه وب سایت های اینترنتی صورت گرفته است تا بتوانند نظر مشتریان را به سوی خود جلب کنند ( وب سایت ماهنامه تحلیل گران عصر اطلاعات، 1390).
یکی دیگر از مصادیق بانکداری الکترونیکی، بانکداری موبایلی یا موبایل بانکینگ است که بحث های زیادی در مورد آن هر روز به گوش می رسد. بانکداری موبایلی یا همان (Mobile Banking) سامانهای است که از طریق تلفن همراه میتوان عملیات بانکی خود را انجام داد. در این سامانه با نصب یک نرمافزار روی گوشی تلفن همراه بدون مراجعه به بانک و در هر ساعتی از شبانه روز میتوان عملیاتی از قبیل چک کردن مانده حساب شخصی، مشاهده چند مبادله مالی آخر که بر روی حساب خود مشتری انجام شده است، درخواست صورتحساب، دستور انتقال پول از یک حساب مشتری به حسابهای دیگر او، درخواست دسته چک، ارسال پیامهای کوتاه از طرف بانک به مشتری، تغییر گذر واژه و امکان انتقال وجه به یک کاربر دیگر را انجام داد. بانکداری موبایلی می تواند از طریق 1. اس ام اس بانکینگ ( که شامل پیام های یک طرفه و دو طرفه می شود) و 2. اشتراک دیتا ( با تنظیم گوشی تلفن و استفاده از کارت های اینترنتی که به جی اس ام معروف است و یا از طریق (جی پی آر اس) که به طور دائم به اینترنت متصل است و فقط در زمان دریافت و ارسال داده باید مبلغی هزینه بپردازد) اجرا شود. با توجه به این موارد یکی از مزیت های اصلی بانکداری از طریق موبایل همواره در دسترس بودن آن است. که یکی از فعالان عرصه تجارت الکترونیکی بیان می کند که انجام کار های بانکی از طریق موبایل قابل اجرایی تر از اینترنت خواهد بود زیرا در زیر ساخت های اینترنتی بسیار مشکل داریم و ضریب نفوذ و امنیت اطلاعات در موبایل بسیار بالا تر است (وب سایت ماهنامه تجارت الکترونیک و رایانه).
موبایل، سراسر جهان را در دسترس بسیاری از کاربرد های بالقوه قرار می دهد که فراتر از فعالیت های ارتباطی معمولی هستند و موبایل ها که داده های آماده و متصل به شبکه های ارتباطی دیجیتالی هستند به هموار کردن راه برای تجارت از طریق موبایل کمک می کنند، درست مانند مرور گر های وب و اینترنت که مسیر را برای تجارت الکترونیک باز می کنند. پژوهش ها قبلی نشان می دهد که کاربران اینترنت برای فناوری های جدید شرایط بهتری دارند. در حدود 34 درصد از کاربران اینترنت در آمریکا از طریق موبایل یا دستگاه های بی سیم به اینترنت دسترسی دارند(Pew Internet & American Life Project, 2007)) اگر چه پژوهش ها قبلی نشان می دهد که کاربران اینترنت به خدمات موبایل علاقه مندند. در حالی که اینترنت می تواند از طریق کامپیوتر شخصی، موبایل، یا تلویزیون های دیجیتالی در دسترس باشد ، انتظارات متعددی می تواند تعیین کند که آیا مصرف کننده دسترسی به خدمات اینترنتی از طریق موبایل را ترجیح می دهد یا خیر؟